Các doanh nghiệp áp dụng ESG như là một phần của chiến lược dài hạn

Biến đổi khí hậu đặt ra những thách thức và cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam khi thị trường toàn cầu ngày càng ưu tiên các sản phẩm và dịch vụ bền vững, các nhà kinh tế và chuyên gia trong ngành cho biết.

Giám đốc bền vững & Dịch vụ tư vấn về biến đổi khí hậu tại Deloitte Việt Nam, Phạm Minh Huong, lưu ý rằng các doanh nghiệp có thể khai thác tiềm năng mới bằng cách phát triển các sản phẩm thân thiện với môi trường và cải thiện hiệu quả năng lượng.

Theo Bộ Công nghiệp và Thương mại, nếu Việt Nam tăng tỷ lệ hiệu quả năng lượng từ 1,8% đến 2% hiện tại, nó sẽ có tác động tương đương với việc giảm một nửa sản lượng điện từ than, hiện là nguồn phát thải carbon lớn nhất của đất nước.

Các công ty như HOA Phat đã bắt đầu đầu tư vào các công nghệ thép xanh, áp dụng năng lượng tái tạo để giảm lượng khí thải. Những nỗ lực này đáp ứng các yêu cầu quy định và giúp mở rộng thị phần ở các nền kinh tế phát triển.

Mặc dù các ví dụ đầy hứa hẹn, việc áp dụng ESG tại Việt Nam vẫn còn hạn chế.

Le Hoang Hai, Phó Trưởng phòng giám sát công ty đại chúng tại Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam (SSC), tiết lộ rằng chỉ có 14% trong số hơn 700 công ty được liệt kê trên Sở giao dịch chứng khoán Hồ Chí Minh (HOSE) xuất bản báo cáo bền vững độc lập. Con số này giảm xuống dưới 5% khi giới hạn ở những người được kiểm toán.

Rào cản chính là thiếu khung pháp lý toàn diện và hướng dẫn cụ thể cho các tiêu chuẩn ESG. Để giải quyết vấn đề này, SSC đang hợp tác với Tập đoàn Tài chính Quốc tế (IFC) để phát triển một bộ tiêu chuẩn ESG quốc gia, dự kiến ​​vào năm 2026. Mục đích là hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME), chiếm 97% tổng số doanh nghiệp Việt Nam, trong việc sắp xếp các quy định quốc tế.

Phó Chủ tịch và Tổng thư ký của Hiệp hội Kế toán Công chứng Việt Nam (VACPA), Tran Khanh Lam, xem ESG Assurance là cơ hội kinh doanh cho kiểm toán viên và tài xế để cải thiện quản trị doanh nghiệp.

Năm 2023, hơn 500 kiểm toán viên đã tham gia các chương trình đào tạo IFRS S1 và S2 do VACPA đồng tổ chức và Hiệp hội Kế toán được Chứng nhận Chartered (ACCA). Tuy nhiên, Lam thừa nhận rằng sự thiếu hụt các chuyên gia trong các lĩnh vực môi trường và công nghệ đặt ra một thách thức đối với kiểm toán ESG chất lượng cao.

Một báo cáo gần đây của PWC Việt Nam cho thấy chỉ có 20% kiểm toán viên hiện đang có kiến ​​thức ESG cơ bản, nhấn mạnh sự cần thiết phải đào tạo lực lượng lao động dài hạn và phát triển tài nguyên.

Chuyên gia quản trị quốc tế Simon C.Y. Wong cảnh báo rằng tổn thất kinh tế liên quan đến khí hậu có thể đạt tới 38 nghìn tỷ USD trên toàn cầu vào năm 2049 mà không có hành động khẩn cấp. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của quản trị doanh nghiệp quyết định tích hợp rủi ro môi trường và xã hội.

Các tập đoàn hàng đầu Việt Nam như Vinamilk và Pan Group cung cấp các ví dụ thành công. Vinamilk đã phát triển các trang trại bò sữa được chứng nhận khoảng cách toàn cầu và thực hành ESG tích hợp trên toàn chuỗi cung ứng của mình để giảm lượng khí thải. Trong khi đó, Pan Group đã áp dụng các tiêu chuẩn quản trị quốc tế để cải thiện hoạt động bền vững.

Giám đốc bền vững & Dịch vụ tư vấn về biến đổi khí hậu tại Deloitte Việt Nam, Phạm Minh Huong, nhấn mạnh rằng quản trị không chỉ là về việc tuân thủ, mà là một nền tảng để đạt được các mục tiêu xã hội và môi trường. Việc thực hiện các tiêu chuẩn quốc tế như IFRS S1 và S2 cho phép tính minh bạch và tăng độ tin cậy trên thị trường toàn cầu.

Ví dụ, các nhà xuất khẩu hải sản Việt Nam đã sử dụng các khung này để đáp ứng các yêu cầu ESG nghiêm ngặt tại thị trường EU và Hoa Kỳ, nơi tính bền vững đã trở thành một tiêu chí đánh giá quan trọng.

Le Hoang Hai, Phó Trưởng phòng giám sát công ty đại chúng tại Ủy ban Chứng khoán Nhà nước Việt Nam (SSC), đã khẳng định rằng khung pháp lý của Việt Nam đang phát triển. Nghĩa vụ quản trị doanh nghiệp đã được quy định trong Luật Chứng khoán 2019 và Nghị định số 155/2020/NG-CP. SSC đã tăng cường giám sát các tiết lộ ESG và áp đặt các hình phạt nghiêm ngặt đối với các công ty không tuân thủ.

Năm 2023, 15 công ty niêm yết đã bị phạt vì báo cáo bền vững bị trì hoãn hoặc mờ đục - một dấu hiệu của việc thực thi ngày càng tăng. Những nỗ lực quy định này giúp các doanh nghiệp thích nghi với các rủi ro khí hậu và chuẩn bị cho họ nắm bắt các cơ hội trong nền kinh tế toàn cầu xanh hơn./vna <2}}